. Hriṇthannak Kong =========={====== Ti le thlarau in hrinthannak s

. Hriṇthannak Kong

=========={======

Ti le thlarau in hrinthannak sullam(John 3:5 )Jesuh nih cun, “Biatak tein kan chimh: ahohmanh ti le Thlarau in hrin a si lo ahcun Pathian Pennak chungah cun a lut kho lai lo.

Jesuh khrih zumh hi zungzal Nunnak cerhti a si I,man pek hau loin a duhmi poah nih Jesuh khrih I a chuakmi to he thi he thiang thlarau kha zumh kha vancung pennak luhnak cu a si ko.(1Johan 5:6_8)

Jesuh Khrih Tehte

6 A rami cu Jesuh Khrih hi a si, tipil a innak ti le a thihnak thi he a rami a si. Ti he lawng a ra lo, ti he thi he a ra. Cun cucu biatak a si ti kha Thlarau hrimhrim nih tehte a khaan, zeicahtiah biatak cu Thlarau kha a si. 7 Tehte a khaangtu pathum an um: 8 cu hna cu Thlarau le ti le thi kha an si i an pathum tein an bia aa khat.

Ti le thlarau in hrinthan a si lomi cu vancung pennak chungah an lut kho Lai lo.Ti timi hi tipilnak lawng kha a si lo I,Jesuh vailam thisen zong kha a sawh duhchih mi a si.cucaah vancung ah tehte khaangtu pathum an um ti let thi le thlarau hi a si.Cucaah Jesuh cu vawlei um lioah tipilnak le vailam an tah I a think in thawhter hnuah thiang thlarau kha a si.cu hna cu vancung ah tehte khaangtu pathum an si lai I ,cu Pathum tipilnak le vailam thihnak le thiang thlarau in hrinthan lo poah cu vancung pennak chungah an lut kho Lai lo.Cucaah Jesuh khrih hrimhrim hi ngeilo awk thalo Jesuh lam le biatak le Nunnak vancung pennak luhnak innkaa a si.Jesuh cu vancung innkaa a si.

I. Ti in Hrinthan(Living water)Nunnak ti

========={===================

Bible nih ti sullam a sawh duhmi hi Jesuh khrih kha a si.Bible ah voi tampi Kan hmuh Jesuh nih keimah hi Nunnak cerhti ka si tiah a ti.zungzal nunnak co dingah Jesuh zumh hi a hrampi a si.Jesuh khrih a chuak mi dawtnak vailam thisen le tipil vialte hi kan nunah Thinlung/ruahnak/hmurkaa/chuak hrimhrim chimpuannak in hmunhma Kan pek Kan cohlang ahcun Kan thlarau caah zungzal nunnak cerhti put ah a cang lai.Jesuh khrih hi na nunnak ah zeithluk tiang khi dah na cohlang cheu lawnglawng maw na cohlang rih.

(John 4:14,4:4-26) sihmanhsehlaw keimah nih ka pekmi ti a dingmi paoh cu zeitikhmanh ah an ti a hal than ti lai lo. Ka pekmi ti cu a chungah zungzal nunnak petu cerhtiput ah a cang lai,” tiah a ti.(John 7:38 John 7:13-17,26:39)Cathiang nih, ‘Keimah a ka zummi paoh cu a lung chungin tiva nung an put lai,’ tiah a ti bantuk khan a si lai,” tiah a ti.

Israel minih an I hngatchanmi cu Bawipa cu a si I,lamdang an merh caan poahah ningzahnak a Phan hna I,Pathian lei an I merh le an auh tikah Bawipa nih a chanchuah hna.Jesuh khrih Bawipa a hlawtu vialte cu ningzahnak nih a Phan te hna Lai.(Jeremiah 17:13 )Maw Bawipa, nangmah cu Israel mi nih an i hngatchanmi na si,Nangmah an hlawtu vialte cu ningzahnak an phan lai;Bawipa, nangmah cu nunnak cerhti na si i

Nangmah an hlawmi vialte cu

leidip lak i min tialmi bangin

an lo lai.

Jerusalem ah Jesuh khrih an rak that cu vailam thisen cu nichuak nitlak In a luang I,nunnak ti nung a chuahnak a si.cu ti nung cu zeitik caan poah ah a luang Peng I cu vailam in thihnak a huami Jesuh khrih kha Bawipa a si lai i vawlei Cung vialte siangpahrang a si lai,Cu Bawipa lawnglawng cu Bawipa a si lai I a min lawnglawng cu a min a si lai cucu Jesuh kha a chim duhmi a si.zekhariah sinah Pathian nih a chimmi a si I hi lioah Jesuh khrih a chuak hlanah chimmi bia a si.

(Zekhariah 14:8-9)Cu ni ah cun Jerusalem in ti nung a chuak lai i a cheu cu nichuahlei rili ah a luang lai i a cheu cu nitlaklei rili ah a luang lai; thal le khuasik i dang loin a luang lai.9 Cun Bawipa cu vawlei cung vialte siangpahrang a si lai; cu ni ah cun Bawipa lawnglawng cu Bawipa a si lai i a min lawnglawng cu min a si lai.

Jesuh khrih in a chuakmi tipilnak le vailam thisen amah Jesuh khrih hrimhrim riantuannak vialte a zumh i cu zungzal nunnak an hmuh lai an thlarau ti a hal ti than ti Lai lo zungzal nunnak petu cerhti put a si

lai(John4:14)sihmanhsehlaw keimah nih ka pekmi ti a dingmi paoh cu zeitikhmanh ah an ti a hal than ti lai lo. Ka pekmi ti cu a chungah zungzal nunnak petu cerhtiput ah a cang lai,” tiah a ti.

Jesuh khrih zumh hi kan lungcung tiva nung i put bantuk a si,cucu a chimduhmi cu thlarau kha a si.Jesuh khrih vailam tah a si hlanah a chimmi bia a si a thih Lai I Jesuh a zumhmi poah nih thiang thlarau an hmuh lainak Kong kha a si.cu lioah Jesuh kha sunparnak in thawhter a si rih lo,sunparnak cu zeidah a si tiah cun Pa Pathian Pathian tthawnnak in thawhter a si rih lo caah a chim Chung bia a si.sunparnak in thawhter timi cu thihnak in nithum hnuah thawhter kha a si.(John 7:38-39)Cathiang nih, ‘Keimah a ka zummi paoh cu a lung chungin tiva nung an put lai,’ tiah a ti bantuk khan a si lai,” tiah a ti. 39 Jesuh nih a chim duhmi cu Thlarau kong kha a si, cu Thlarau cu amah a zummi paoh nih an hmuh ding kha a si.Cu caan ah cun Thlarau cu pek an si rih lo, zeicahtiah Jesuh cu sunparnak in thawhter a si rih lo.

Jesuh khrih cu vancung ah Nunnak thinking a si,Jesuh cu laifang centre a si.Jesuh khrih cu vancungah tiva bantuk in a luàng Lai i,Pathian tthawnnak le Tuufa Bawithutdan hramah Jesuh khrih kha hmuh a si lai i a thianghlim nak vialte kha thlalang bantuk in Kan hmuh lai I,miphung vialte hna caah damnak an hmuh lai I,chiatserhmi hna Jesuh khrih a zumh duhlo mi poah cu cu khuapi chungah ahcun an um kho Lai lo,cucaah Jesuh khrih zumh duhlo mi poah cu chiatserhmi an si lai I can khuapi chungah an lut kho Lai lo.Vancungah Jesuh khrih cu nunnak thinkung a si lai.Zungzal Nunnak hmuh a duhmi poah cu Jesuh khrih sinah Kal hna u sih ,man pek hau loin zungzal nunnak cu Kan hmuh lai,Cucu Jesuh khrih zumhnak thawngin a si lai. (Biathlam 22:1) Vancungmi nih cun nunnak tiva zong a ka hmuhsak, cu tiva cu Pathian le Tuufa bawithutdan hram in khuapi laifang ah a rung luangmi a si i thlalang bantukin a fiim. 2 Cu tivakam ah cun nunnak thingkung cu a um i kum khat ah voi hleihnih, thla khat ah voi khat lengmang thei a tlai; cun a hnah cu miphun vialte hna caah damnak a si. 3 Pathian nih chiat a serhmi thil paohpaoh cu, cu khua chungah cun an um kho lai lo.17 Thlarau le va ngei laimi ngaknu nih khan, “Ra u,” an ti.Hi bia a theimi paoh nih khan, “Ra u,” ti ve hna seh.A ti a halmi paoh cu ra u, nunnak ti hi a duhmi paoh nih man loin i lak u.

Biathlam hi Johan nih langhnak a hmunmi Cathiang a si i,vancung khuaah puan rang aa aihmi hna kha a hmuh hna tikah,upa Pakhat a timi hi bible chungah kan pa Abraham zong a si khi upa tiah a chimmi hi bia a hal mi puan rang aa aihmi khi khuazei in an rat a hodah an si tiah an Hal tikah Johan nih ka hngal lo,Bawipa nangmah nih Teh na hngal deuh Lai tiah a ti,upa Pakhat nih hi mihna hi hremnak nganpi a ingmi an si nain Tuufa this timi cu Jesuh khrih thi kha a chim duhmi a si, Jesuh khrih thi ah a puan a suk mi cu thianhternak an hmuh mi kha a chim duhmi a si..Bawithutdan hmaiah chunzan in Rian an tuan I Bawithutdan nih a ven hna I an ti hal ti Lai lo I,an rawl zong a ttam ti Lai lo,reitheihnak le harsatnak an tuar to lai lo zeicahtiah Jesuh khrih laifang a si mi kha an tuukhal a si lai I,an mithli kha a hnawhpiak hna Lai i zungzal theihkhawh to lonak ah a kal pi hna Lai.Cucaah vancung khua Jesuh khrih nih Zeizong vialte Nawlngeihnak le zungzal nunnak Zeizong te hi Jesuh khrih centre laifang a si lai I a mAh Jesuh khrih zumh lawnglawng ah van khualipi ah zungzal nunnak hmuhkhawh asi Lai nak le kanithli vialte a Kan hnawhpiak Lai i kan to Hal Lai lo I kan rawl a Tam to Lai lo,reitheih harsatnak Kan tuar to Lai lo I,Jesuh khrih Rian kha chunzan in Kan tuan lai ia mAh Jesuh khrih nih a kan ven lai kha fiang tein kan hmuh.(Biathlam 7:13-17)

13 Upa pakhat nih khan a ka hal i, “Puan rang aa aihmi hna hi ahodah an si i khuazei in a rami dah an si?” tiah a ka ti.

14 “Ka hngal lo, bawipa, Nangmah nih ta na hngalh deuh lai,” tiah ka leh.

Cun a ka thawh i, “Hi mi hna hi hremnak nganpi a ingmi kha an si; Tuufa thi chungah an puan kha an suk i an puan cu an vaar cang. 15 Cucaah cun Pathian bawithutdan hmaiah an dir i chunzan in biakinn chungah a rian kha an tuan. Bawithutdan cung i a thumi nih khan a umpi hna i a ven hna. 16 Annih cu an ti a hal in an rawl a tam ti lai lo; ni nih a linh ti hna lai lo i thlanhri puak in zeihmanh nih a umter ti hna lai lo. 17 Zeicahtiah bawithutdan laifang i a ummi Tuufa kha an tuukhal a si lai i nunnak tiput cerhkam ah a kalpi hna lai. Cun Pathian nih an mitthli vialte kha a hnawhpiak dih hna lai,” a ti.

Jesuh khrih kha a thih hnuah Johan sinah a langhnak I a chimmi bia a si.Jesuh khrih cu think a tei hnuah ka Rian ka Lim cang I Kei cu a hramthawknak le a donghnak ka si I keimah a ka zumhmi poah cu zungzal nunnak an hmuh lai I man loin zungzal nunnak an hmuh lai.

Lainawng horduhcauaihmi lih chimmi siasal biami mirawi hmawnmi vialte caah cun hell a si ,cu bantuk minung Kan si zawnah vawlei Kan um lio teah Jesuh sinah Kan I merh ahcun Jesuh thisen ah Kan nun hi kan suk ahcun thiamter Kan si be lo Lai I van khuapi ah chunzan in Bawithutdan hmaiah Rian Kan tuan ve ko lai.(Biathlam 21:6-8)

i. 6 Cun aa thawh i, “Rian ka lim dih cang. Kei cu Alfa le Omega, hramthawknak le donghnak ka si. Tihal paoh nunnak tiput ti kha man loin ka dinter hna lai. 7 Teitu a simi paoh nih hihi ka sinin an hmuh lai: Keimah cu an Pathian ka si lai i annih cu ka fa an si lai. 8 Sihmanhsehlaw miralchia le mirawi hmang le fih awk lungthin a ngeimi le lainawngmi le horduhcuaimi le camh hmangmi le siasal biami le lihchimmi vialte hna an umnak ding cu, mei le kat in a alhmi tili, thih voi hnihnak kha a si,” a ti.

Prophet Isaiah hi prophet ngan a si I,Isaiah lio hi Jesuh khrih hrin a si rih lo pa Pathian in a langh lio a si,Cu Pa Pathian nih Isaiah sinah a ti a halmi poah ka sinah ra uh man pek hau loin hika ah a um tiah a ti Pa Pathian nih Nunnak ti a si kha a hmuhsak bantuk in Jesuh nih Nunnak ti a si kha fiang tein a chim fawn ko.cucaah Biakam hlun I aa thupmi Pa Pathian kha Biakam thar Jesuh khrih in a langhnak kha fiang tein kan hmuhkhawh.(Isaiah 55:1) Bawipa nih aa thawh i,“A ti a halmi paoh ra tuah u, hika ah hin ti a um.Tangka zeihmanh a ngei lomi hna ra tuah u,rawl kha i cawk u law ei tuah u.Ra u law mitsur zu le cawhnuk kha i cawk hna u — a man zeihmanh pek a hau lai lo.(Isaiah 49:10) zeitikhmanh ah an ti a hal lai lo i an rawl a tam lai lo.Ni lin le thetse lin nih retheihnak a pe hna lai lo,zeicahtiah annih cu anmah a dawtu hna nih khan a hruai hna lai.Cerhti umnak hmun ah khan a hruai hna lai.

Jeremiah 17:13 Maw Bawipa, nangmah cu Israel mi nih an i hngatchanmi na si,Nangmah an hlawtu vialte cu ningzahnak an phan lai;Bawipa, nangmah cu nunnak cerhti na si i

Nangmah an hlawmi vialte cu

leidip lak i min tialmi bangin

an lo lai.(Biathlam 7:17)

17 Zeicahtiah bawithutdan laifang i a ummi Tuufa kha an tuukhal a si lai i nunnak tiput cerhkam ah a kalpi hna lai. Cun Pathian nih an mitthli vialte kha a hnawhpiak dih hna lai,” a ti.

Biakam hlun I aa thupmi Pa Pathian nih a prophet hna sinah a chimmi bia vialte kha Biakam thar Jesuh khrih kaa hrimhrim in a chimnak Kan hmuhkhawh,cucaah O.T aa thupmi Pa Pathian hmuhkhawh lomi Pathian a aw le minmei le ceunak Mei le sunparnak in a langh tawnmi Pa pathian kha N.T ah a mAh Pathian Jesuh khrih hrimhrim hi tehte in a ra i ,O.T Prophet hna sinah a chimmi bia vialte kha N.T ah a mAh le mAh in a Kong kha a chim duhmi bible ah fiang tein kan hmuhkhawh.

John 4:14 sihmanhsehlaw keimah nih ka pekmi ti a dingmi paoh cu zeitikhmanh ah an ti a hal than ti lai lo. Ka pekmi ti cu a chungah zungzal nunnak petu cerhtiput ah a cang lai,” tiah a ti.

Biakam hlun I aa thupmi pa Pathian Cu Abraham le Moses le Elijah le prophet hna sinah a rak langh tawnmi Mei,minmei,aw ,ceunak,sunparnak in a langh tawnmi Pa Pathian a mui hmuhkhawh lomi Pathian cu Biak thar Jesuh khrih in a muihmuh a si,Biakam hlun prophet hna le Moses ,Abraham ,Elijah vialte an rak chimmi bia kha a mAh Jesuh khrih nih vawlei a um lio Pathian a sinak le minung sinak le a thil tikhawh thawnnak le Alpha le Omega a hramthawk le donghnak a si nak le kuahruahar fimchimtu Bawi zungzal a nungmi pa sinak kha a langhnak a si.

(1Timote 2:5)Pathian cu Pakhat lawnglawng a si,Pathian le minung karah Remnak sertu minung Jesuh khrih lawng kha a si.

II. Thlarau in Hrinthan(Born of spirit)

===========================

1. Thlarau in hrinthan timi cu nunthar kha a chim duhmi a si.

Nunthar cu thiang thlarau in nuntharnak kha a chim duhmi a si.Thiang thlarau in hrinthan timi cu Pathian le zumhtu pehtlaihnak hmunhma a si I,Cucu Pathian riantuannak a si.

Minung sining/vawlei Cung hrinsor ningin hrinthan si loin Pathian kha Kan pa hrimhrim a si lai.

John 3:5 Jesuh nih cun, “Biatak tein kan chimh: ahohmanh ti le Thlarau in hrin a si lo ahcun Pathian Pennak chungah cun a lut kho lai lo

John 1: 13 Pathian fa an can cu minung phung ningin a si lo; vawlei cung i hrinsor ningin a si lo, Pathian hrimhrim kha an Pa cu a si.

2. Hrinthan a herhnak cu Kan sualnak ruangah Pathian he then/ral Kan si caah nuntharnak hi a herhnak a si.

Minung vialte Kan dihlak mihring sinak in Misual lawng te Pathian sunparnak kha Kan bau dih cio ko,Cucu a chim duhmi cu ka mihring sinak in Pathian hmai miding/mifel /nunzia tha nunzia chia he Misual Kan si cio ko.minung nih tahnak midinfel le nunziachiathat ah Khan hrinthan timi tahnak in si loin Pathian Bia bible nih zeitindah a kan fial timi kha a biapi deuh.

Cucaah na minung dinfelthatchiat ah aa ngat mi si loin Jesuh khrih thawngtha theih I zumhnak thawng tuin a si deuh.

Mi chambau ka si tiah kanmah le mAh I hngalh hmasabik hi a rak biapi bikmi a si.mi chambau na sinak Naa hngal hmasat locun vancung pennak kutka aa hung khi Lai lo na nun ah,mifel/mitling le nunziathat ngaingai ka si Midang nak that deuh tuk le Midang nunzia thatlo hmuhkhawh Peng nak thinlung,mit,hnar,thluak,na ngei Chung poah cu vancung pennak innkaa na onn khawh lo tinak a si.keimah hi mitling lo ka si tiah Naa hngal I Pathian sinah na fuhpanh bakin vancung pennak inn na onn si ko.(Matth 5:3 )Thlarau ah michambau kan si ti aa hngalmi cu,lunglawmmi nan va si dah!Vancung Pennak cu nanmah ta a si.

Rom 3:23 zeicahtiah mi vialte cu kan sual dih cio ko i Pathian sunparnak kha kan bau dih cio ko.

3. Nunthar hmuh cu Kan zumhnak kha Jesuh khrih chungah hmunhma Kan lak caanah a si.

Jesuh khrih chuahnak/thihnak le tipil le thawhternak thiang thlarau riantuannak vialte Kan zumh I kan cohlangnak thawngin Pathian fa sinak nawl chungah kan um.

John 1: 12 Asinain tlawmpal nih cun an rak cohlan i an rak zumh i cu hna cu Pathian fa cannak nawl kha a pek hna.

4. Mivialte caah thiang thlarau in hrinthannak Kan herh dih.

Mi vialte hi thiang thlarau in hrinthan a herhnak a ruang cu :thiang thlarau nih mi tharter khawhnak a ngeihlo tthawnnak thawngin hriṇthannak hi a herhnak a si.

Titus 3: 5 cu a kan khamhnak cu hriṇthannak ti thawng le Thiang Thlarau nih mi tharter khawhnak a ngeihmi ṭhawnnak thawngin a si.

Hrinthan timi cu Pathian cawlhcanghnak a si. Jesuh khrih chungah zumhnak in Khamhtu tiah hmunhma Kan pek dih tonnak in hrinthannak cu a ra mi a si.

Titus 3:5 cu a kan khamhnak cu hriṇhannak ti thawng le Thiang Thlarau nih mi tharter khawhnak a ngeihmi ̣hawnnak thawngin a si. 6 Jesuh Khrih kan khamhtu thawngin Pathian nih Thiang Thlarau cu tampi in a kan toih i .

Khrih cu miding a si caah a hmanmi thil a tuahmi poah cu Pathian fa sinak kha a langhter mi a si.(1John 2:29)

Khrih cu a ding ti kha nan hngalh; cucaah ahmaanmi thil a tuahmi paoh cu Pathian fa an si ti kha nan hngalh awk a si.

Pathian fapa Jesuh khrih hi lawmh ko hna u sih,a mAh cu a zangfahnak a nganmi ruangah khrih thihnak in thawhternak ahkhan Nunnak thar pek Kan si cang caah ruahchannak he Kan khat,cucaah Jesuh khrih zumh le kaa in phuan I ka khamhtu le ka bawipa tiin thinlung,ruahnak,kaa hrimhrim le Kan pumsa lam le awdawh in thangthat hi kan Rian a si.

(1peter 1:3) Kan Bawipa Jesuh Khrih i a Pathian le a Pa cu lawm ko u sih. Zeicahtiah a zaangfahnak a nganmi ruangah kannih cu Jesuh Khrih thihnak in a thawhternak khan, nunnak thar a kan pek. Cucaah kannih cu ruahchannak nung in kan khat i.

Hngakchia nih hnuk a duh bantuk Pathian Bia hi hngakchia hnuk a duh bang in Kan duh a si ahcun cu Pathian bia duhnak thawngin thlarau leiah Kan thang lai i khamhnak Kan hmuh lai.(1peter 2:2)

. 2 Ngakchia chuakka bantuk si u law thlarau hnuk kha duh u, cu thlarau hnuk nan din thawngin nan thang lai i khamhnak nan hmuh lai.

Jesuh khrih azumh I a cohlang minih cun fa cannak nawl pek Kan si.Cu Pathian fa Kan cannak cu minung phungning si loin,vawlei Cung hrinsor bantuk si loin Pathian hrimhrim cu Kan pa kha a si lai..(John1:12-13)

12 Asinain tlawmpal nih cun an rak cohlan i an rak zumh i cu hna cu Pathian fa cannak nawl kha a pek hna. 13 Pathian fa an can cu minung phung ningin a si lo; vawlei cung i hrinsor ningin a si lo, Pathian hrimhrim kha an Pa cu a si.

Thiang thlarau in hrinthannak ding caah cun hngakchia bantuk in Kan Thinlung a thianghlim a herhnak.hngakchia cu an sining tein phuang a hmang I an I thup lo an sualnak ziaza ,an sining tein a langh,cucaah nanmah tein midinfel tiin mihmai le Pathian hmaiah Naa thup Chung poah cu thiang thlarau na cungah aa fuh kho Lai lo.Hnakchia bang thinlung thianhnak nih vancung pennak chungah a Kan luhternak a si.

(Matt 18:3 )Nannih cu nan i thlen i ngakchia bantuk ah nan i can lo ahcun Vancung Pennak chungah nan lut bal lai lo.

Mizeihman khrih he Kan I pehtlaih tikah mithar Kan si I, a nun hlun kha a lo I nuntharnak aa thawk cang.(2corin 5: 17) Mi zeihmanh hi Khrih he an i pehtlaih tikah cun mi thar a si; a nunning hlun kha a lo cang, nunning thar kha aa thawk cang.

khrih he aa pehtlaihmi cu Pathian sining ara mi a si caah Pathian cu dawtnak a si I Pakhat le Pakhat kha I saw ding Rian ngan bik Kan ngei.pakhat le Pakhat aa dawmi cu Pathian fa sinak le Pathian hngal cu a si.

1John 4:7 Ka fale hna, dawtnak hi Pathian sinin a rami a si caah pakhat le pakhat i daw u sih. Pakhat le pakhat aa dawmi cu Pathian fa an si i Pathian kha an hngalh.

Cucaah Pathian cu Pakhat lawnglawng a si I,van ah tehte khaangtu pathum a si lai I cu hna cu to let thi le thlarau kha a si te lai.cucaah ti le thi le thlarau cu a hodah a si tipil ingnak le vailam thisen le thiang thlarau kha a si.Thiang thlarau khi Jesuh khrih thlarau tehte a si I ,tipil ingnak le vailam thisen kha Jesuh khrih vawlei tehte a si I,van le vawlei ah vancung khualipi ah Jesuh khrih tehte pathum nih ti le thi le thiang thlarau nih vancung khuapi Jesuh khrih Pathian sinak tehte an cang lai .Hallelujah,Amen.